Digitale inclusie

Overheersende technologieën?

Administratieve vereenvoudiging steunt in het kader van de Smart City over het algemeen sterk op technologische oplossingen: het virtuele loket of nieuwe digitale diensten bijvoorbeeld dankzij open data, automatiserings- en informatiseringsprocessen. Deze instrumenten getuigen van de digitale transformatie die momenteel aan de gang is. Ze bieden heel wat voordelen op het gebied van de vermindering van de administratieve lasten voor de gebruikers, maar brengen ook nadelen met zich mee.

De algemene digitalisering (digital by default) die in verschillende Europese landen wordt doorgevoerd vormt een reëel risico op uitsluiting voor kwetsbare groepen. In 2019 had 40% van de Belgen weinig digitale vaardigheden. Dit cijfer stijgd tot 75% voor mensen met lage inkomens en een laag opleidingsniveau, volgens de Barometer van de digitale inclusie van de Koning Boudewijnstichting. En toch gaat de digitalisering van de diensten van het Gewest in een steeds sneller tempo.

Hoe kunnen we er dan voor zorgen dat de Brusselse openbare dienstverlening beantwoordt aan de behoeften van alle gebruikers? 

Duurzaam digitaal inclusiebeleid

Om de Brusselse besturen en openbare diensten zo goed mogelijk te sensibiliseren over de behoefte aan administratieve vereenvoudiging met oog voor digitale inclusie heeft easy.brussels zich voor de periode 2020-2025 in zijn plan voor administratieve vereenvoudiging, de Easy Way, ertoe verbonden verschillende doelstellingen te verwezenlijken, waaronder:  

• Ontwikkeling en uitvoering van een opleidings- en ondersteuningsstrategie voor bij de vereenvoudiging betrokken administratieve medewerkers die in de frontlinie van de dienstverlening aan de gebruikers staan.
• Deelnemen aan het Plan voor Digitale Toegankelijkheid voor het Brussels Hoofstedelijk Gewest door ervoor te zorgen dat de administratieve procedures en processen alle gebruikers op een alomvattende manier integreren.

Het Plan voor digitale toegankelijkheid 2021- 2024 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt door het CIBG via de Coördinatie Digitale Inclusie en in samenwerking met easy.brussels uitgerold. Bedoeling daarbij is om alle digitale diensten en instrumenten toegankelijk te maken voor alle Brusselaars. Het Plan is beschikbaar via de “documenten” van deze pagina.

Begeleiding

De Brusselse besturen kiezen voor een digitalisering van de dienstverlening maar wensen tegelijk de traditionele dienstverlening te behouden. De overheidsdienst blijft dus toegankelijk voor alle gebruikers, onafhankelijk van hun vaardigheden, kennis of financiële middelen. Het gebrek aan één of meerdere van voornoemde elementen is regelmatig de oorzaak van de digitale kloof in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De Openbare Computerruimtes

Organisaties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zoals de OCR’s (Openbare Computerruimtes) proberen de digitale ongeletterdheid bij de bron aan te pakken door een professionele begeleiding te bieden aan minder geconnecteerde bevolkingsgroepen en informaticamateriaal ter beschikking te stellen. De OCR’s helpen steeds vaker gebruikers die meer vertrouwd zijn met elektronische communicatiemiddelen, zoals zelfstandigen, kmo’s of studenten. Vind uw dichtstbijzijnde OCR via het CABAN-netwerk.

Het 1,2,3DIGIT-platform

1,2,3 Digit is een gratis platform bedoeld om digitale begeleiders bij te staan en op te leiden. Door ludieke pedagogische content aan te bieden per thema, streven we er elke dag naar om samen met hen de digitale kloof te dichten en de digitale vaardigheden bij de doelgroepen aan te scherpen!

De toekomst  van de openbare dienstverlening

De last van de digitale inclusie mag niet uitsluitend op de schouders van de OCR’s terechtkomen. De Brusselse besturen hebben hierin een vooraanstaande rol te spelen en moeten daarom zorgen dat alle werknemers van de Brusselse openbare dienst de digitale cultuur ondersteunen. Zo wordt de opvolging van de vragen van burgers en ondernemingen verbeterd, maar niet door hen eenvoudigweg door te verwijzen naar online diensten, maar door hen op constructieve wijze te begeleiden zodat ze vertrouwd geraken met deze digitale diensten.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wil de complementariteit tussen inclusie en de digitalisering van de administratie ondersteunen.

Opleiding van eerstelijnsactoren

Een open en gebruikersgerichte administratie vereist de betrokkenheid en participatie van alle publieken: burgers, ondernemingen, verenigingen en regionale en gemeentelijke ambtenaren. easy.brussels verbindt zich ertoe ambtenaren op te leiden om de digitale instrumenten beter te beheersen, wat zal resulteren in een betere dienstverlening aan de gebruiker.

Gereedschap en opleiding

Om dit opleidings- en ondersteuningsproject uit te voeren, zal easy.brussels, in partnerschap met de GSOB (School van Openbaar Bestuur van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest), vanaf 2022 opleidingen organiseren voor lokale ambtenaren, waarbij de nadruk zal liggen op digitale instrumenten.

Naast deze opleidingen heeft easy.brussels voor u ondersteunend materiaal ontwikkeld met als doel uw gebruikers zo goed mogelijk te begeleiden. Ontdek ze in de rubriek “documenten” van deze pagina en ga ook naar de pagina “Virtueel loket” voor meer uitleg over bepaalde hulpmiddelen.

Vroegere acties

Om de Brusselse besturen en openbare diensten zo goed mogelijk te sensibiliseren over de behoefte aan administratieve vereenvoudiging met oog voor digitale inclusie organiseerde Easybrussels in november 2016 haar jaarlijkse colloquium over dit thema.

Het colloquium “De Brusselse digitale burger” werd georganiseerd in samenwerking met Idealic, het federale onderzoeksproject over digitale inclusie.  Experts, vertegenwoordigers van de gewesten, de academische wereld en het verenigingsleven kwamen zo samen om het dichten van de digitale kloof aan het licht te brengen. Tijdens thematische workshops, waaraan ongeveer 200 deelnemers van Brusselse overheidsinstellingen deelnamen, werd de omvang van de digitale kloof in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest besproken en werden mogelijke oplossingen aangehaald.

Na afloop van dit evenement stelden de onderzoekers van Idealic een lijst op met 12 aanbevelingen om de digitale kloof in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op een doeltreffende wijze te dichten. Uit deze aanbevelingen blijkt de grote verantwoordelijkheid die op de schouders van de OCR’s rust bij het verbeteren van de digitale vaardigheden van de Brusselse samenleving in haar geheel. Deze financieel fragiele sector kan vandaag niet tegemoetkomen aan de stijgende en steeds diversere vraag. Ze heeft nood aan steun in de vorm van een duurzaam gewestelijk digitaal inclusiebeleid.